پ. شیوههای عمل گروه
«گروه ملل متحد در مورد جامعة اطلاعاتی»، دارای رئیس و سه معاون رئیس است. رئیس گروه و دو تن از معاونان وی، هر سال به طور متناوب و به صورت چرخشی، از میان همکاران «اتحادیة بینالمللی ارتباطات دور»، «یونسکو» و «برنامة ملل متحد برای توسعه»، برگزیده میشوند و معاون سوم رئیس گروه هم به طور سالانه و به صورت چرخشی، از میان همکاران سایر نهادهای عضو آن، انتخاب میگردند. خدمات دبیرخانهای و پشتیبانی تدارکاتی گروه مذکور، نیز از سوی نهادهای شرکت کننده در مدیریت آن، تأمین میشوند.
در سال اول فعالیت گروه، ریاست آن با دبیر کل «اتحادیة بینالمللی ارتباطات دور» و معاونت آن با نمایندگان «یونسکو» و «برنامة ملل متحد برای توسعه» و «سازمان جهانی بهداشت»، خواهد بود.
«گروه ملل متحد در مورد جامعة اطلاعاتی»، برای فعالیتها و اقدامهای خود یک برنامة کار تعیین میکند که هر دوسال یک بار، مورد تجدید نظر قرار میگیرد.
این گروه، حداکثر استفاده را از شیوههای کار گروهی الکترونی، به عمل خواهد آورد و در هر سال بیش از یک نشست حضوری برگزار نخواهد کرد.
گروه یادشده، به صورت مناسب با کمیسیونهای منطقهای ملل متحد ونهادهای مبتنی بر توافقهای «برتون وود» (بانک جهانی و صندوق بینالمللی پول)، همکاری خواهد کرد.
مقررات مربوط به تشکیل و فعالیت گروه، به طور مقتضی و در زمان ضروری، مورد تجدید نظر و اصلاح قرار خواهند گرفت و روزآمد خواهند شد (8)
در نخستین نشست این گروه، در 14 ژوئیة 2006 در ژنو، ضمن بررسی هدفها و وظایف آن، علاوه بر نکاتی که در مقررات مربوط به تشکیل و فعالیت گروه مذکور پیشبینی گردیدهاند، ضرورت توجه خاص به کاربرد تکنولوژیهای اطلاعات وارتباطات در اجرای «هدفهای توسعة هزاره» نیز مورد تأکید واقع شدند.
در این نشست، اعضای گروه تصمیم گرفتند، کوششهای جمعی خود را در هر سال بر یک یا دو موضوع مربتط با هم در چند کشور مورد انتخاب، متمرکز کنند. به همین لحاظ، مقرر شد که دورة یک سال آیندة گروه، بر توسعة دسترسی به ارتباطات، از طریق مراکز چندرسانهای جماعتی، فروشگاههای خرید الکترونی و همچنین اقدامات مربوط به گسترش بهداشت الکترونی و گردشگری الکترونی، معطوف گردد و در این جهت، به کمک «برنامة ملل متحد برای توسعه»، چگونگی آمادگی یک یا دو کشور در مورد استفاده از استراتژیها و سیاستهای الکترونی، برای تدارک امکانات برخورداری از مزایای جامعة اطلاعاتی در کشورهای در حال توسعه، بررسی شود.(9)
3- پیگیری و اجرای مصوبات اجلاس های عالی ژنو و تونس
در پی تصویب «سند تعهد تونس» و «دستورکار تونس برای جامعة اطلاعاتی»، در دومین مرحلة برگزاری «اجلاس جهانی سران دربارة جامعة اطلاعاتی» (تونس: 16 تا 18 نوامبر 2005)، برمبنای مقررات مندرج در بخش سوم دستورکار مذکور، که بندهای 83 تا 122 آن را دربرمیگیرند، ازسوی دبیرخانة سازمان ملل متحد و تعدادی از نهادهای تخصصی این سازمان، که بهعنوان هماهنگ کنندگان و تسهیل کنندگان اجرای هدفهای یازدهگانة موردنظر در «برنامة عمل» مصوب اجلاس عالی ژنو و «دستور کار» مصوب اجلاس عالی تونس، انتخاب شدهاند ، کوششها و اقدامهای مهمی برای تحقق این هدفها آغاز گردیدهاند. (10)
یازده هدف طرف توجه دراین زمینه، که با عنوان «خط عمل» مشخص شدهاند و نهادهای تخصصی مهم سازمان ملل متحد که برای هماهنگی و تسهیل اجرا و تحقق آنها تعیین گردیدهاند، در جدول زیر معرفی میشوند:
خط عملهای یازدهگانه
1-نقش مقامهای راهبردی و تمام دستاندرکاران (دولت، جامعة مدنی و بخش خصوصی) در پیشبرد تکنولوژیهای اطلاعات و ارتباطات برای توسعه
نهادهای هماهنگساز و تسهیل کننده: «شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد»، «کمیسیونهای منطقههای سازمان ملل متحد» و «اتحادیة بینالمللی ارتباطات دور»
2-زیرساخت اطلاعات و ارتباطات
نهادهای هماهنگساز و تسهیل کننده: «اتحادیة بینالمللی ارتباطات دور»
3-دسترسی به اطلاعات و معرفتها
نهادهای هماهنگساز و تسهیل کننده: «اتحادیة بینالمللی ارتباطات دور» و «یونسکو»
4-توانمندسازی
نهادهای هماهنگساز و تسهیل کننده: «برنامة ملل متحد برای توسعه» ، «یونسکو» ، «اتحادیة بینالمللی ارتباطات دور» و «کنفرانس ملل متحد برای تجارت و توسعه»
5-ایجاد اطمینان و امنیت در کاربرد تکنولوژیهای اطلاعات و ارتباطات
نهادهای هماهنگساز و تسهیل کننده: «اتحادیة بینالمللی ارتباطات دور»
6-آمادهسازی محیط
نهادهای هماهنگساز و تسهیل کننده: «اتحادیة بینالمللی ارتباطات دور»، «کمیسیونهای منطقهای سازمان ملل متحد» و «کنفرانس ملل متحد برای تجارت و توسعه»
7-کاربردهای تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات:
- دولت الکترونی
نهادهای هماهنگساز و تسهیل کننده: «برنامة ملل متحد برای توسعه» و «اتحادیة بینالمللی ارتباطات دور»
- تجارت الکترونی
نهادهای هماهنگساز و تسهیل کننده: «سازمان جهانی تجارت»، «کنفرانس ملل متحد برای تجارت و توسعه»، «اتحادیة بینالمللی ارتباطات دور» و «اتحادیة پستی جهانی»
- فراگیری الکترونی
نهادهای هماهنگساز و تسهیل کننده: یونسکو ، «اتحادیة بینالمللی ارتباطات دور و «سازمان توسعة صنعتی ملل متحد»
- بهداشت الکترونی
نهادهای هماهنگساز و تسهیل کننده: سازمان جهانی بهداشت و اتحادیة بینالمللی ارتباطات دور»
- اشتغال الکترونی
نهادهای هماهنگساز و تسهیل کننده: «سازمان بینالمللی کار» و «اتحادیة بینالمللی ارتباطات دور»
- محیط زیست الکترونی
نهادهای هماهنگساز و تسهیل کننده: «سازمان جهانی تجارت»، «سازمان جهانی هواشناسی»، «سازمان جهانی هواپیمایی کشوری»، «دفتر امور مسکن ملل متحد» و «اتحادیة بینالمللی ارتباطات دور»
- کشاورزی الکترونی
نهادهای هماهنگساز و تسهیل کننده: «سازمان خواربار و کشاورزی» و «اتحادیة بینالمللی ارتباطات دور»
- علم الکترونی
نهادهای هماهنگساز و تسهیل کننده: «یونسکو»، «اتحادیة بینالمللی ارتباطات دور» و «کنفرانس ملل متحد برای تجارت و توسعه»
8-تنوع فرهنگی و هویت، تنوع زبانی و محتوای محلی
نهادهای هماهنگساز و تسهیل کننده: یونسکو
9-رسانهها
نهادهای هماهنگساز و تسهیل کننده: یونسکو
10-ابعاد اخلاقی جامعة اطلاعاتی
نهادهای هماهنگساز و تسهیل کننده: یونسکو
11-همکاری بینالمللی و منطقهای
نهادهای هماهنگساز و تسهیل کننده: کمیسیونهای منطقهای سازمان ملل متحد، «برنامة ملل متحد برای توسعه، اتحادیة بینالمللی ارتباطات دور، یونسکو و «شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد»
الف. برنامههای برگزاری نشستهای مشورتی
برگزاری نشستهای مشورتی نهاد های مسئول هماهنگسازی و آسانسازی فعالیتها و اقدامهای مربوط به خط عملهای یازدهگانة فوق، از ماه فوریة 2006 آغاز شدهاست و درماههای آینده نیز ادامه خواهد داشت.
در این جا، ابتدا چگونگی برگزاری این نشستها ازلحاظ تقدم و تأخر زمانی آنها عرضه میشود و بهدنبال آن، مختصری از گزارشهای منتشر شدة برخی از نشستها ارائه میگردد.
1- نخستین نشست عمومی نهادهای هماهنگساز و آسانساز پیگیری و اجرای خط عملهای مذکور، درتاریخ 24 فوریة 2006، باهمکاری «اتحادیة بینالمللی ارتباطات دور»، «یونسکو» و «برنامة ملل متحد برای توسعه»، در کاخ ملل در ژنو تشکیل شد.
2- اولین نشست مشورتی خط عمل شمارة 2، دربارة زیرساخت اطلاعات و ارتباطات، در 9 مارس 2006، ازسوی «اتحادیة بینالمللی ارتباطات دور» در «دوحه» پایتخت قطر برگزار گردید.
3- نخستین نشست مشورتی خط عمل شمارة 4، راجع به «توانمند سازی»، در 11 مه 2006، بهوسیلة «برنامة ملل متحد برای توسعه»، در کاخ ملل در ژنو، تشکیل شد.
4- اولین نشست مشورتی خط عمل شما رة 6، درمورد «ایجاد محیط مناسب»، در 11 مه 2006، ازسوی «برنامة ملل متحد برای توسعه»، در کاخ ملل ژنو برگزارگردید.
5- نخستین نشست مشورتی خط عمل شمارة 8، راجع به «تنوع فرهنگی و هویت، چند زبانیگرایی و محتوای محلی»، در 12 مه 2006، ازسوی «یونسکو» در کاخ ملل در ژنو، تشکیلشد.
6- اولین نشست مشورتی خط عمل شمارة 11، در بارة «همکاری منطقهای و بینالمللی»، در 15 مه 2006، بهوسیلة دبیرخانة سازمان ملل متحد در کاخ ملل، در ژنو برگزارگردید.
7- نخستین نشست مشورتی خط عمل شمارة 5، درمورد «ایجاد اطمینان و امنیت درکاربرد تکنولوژیهای اطلاعات و ارتباطات»، در روزهای 15 و 16 مه 2006، ازسوی «اتحادیة بینالمللی ارتباطات دور»، در مقر این اتحادیه در ژنو، تشکیلشد.
8- اولین نشست مشورتی خط عمل شمارة 1، راجع به «نقش مقامهای راهبری عمومی و تمام دستاندرکاران درپیشبرد تکنولوژیهای اطلاعات و ارتباطات دور»، در 16 مه 2006، بهوسیلة دبیرخانة سازمان ملل متحد، در کاخ ملل در ژنو، برگزارگردید.
9- نخستین نشست مشورتی خط عمل شماره 7، دربارة «دولت الکترونی»، در 16 مه 2006، ازسوی دبیرخانة سازمان ملل متحد، در کاخ ملل، در ژنو تشکیلشد.
10- اولین نشست مشورتی خط عمل شمارة 7، درمورد زیرمجموعههای «تجارت الکترونی»، و «اشتغال الکترونی»، در 17 مه 2006، باهمکاری «کنفرانس ملل متحد برای تجارت و توسعه»، «سازمان بینالمللی کار» و «اتحادیة بینالمللی ارتباطات دور»، در کاخ ملل درژنو، برگزارگردید.
11- دومین نشست مشورتی خط عمل شمارة 2، راجع به «زیرساخت اطلاعات و ارتباطات »، در 18 مه 2006، ازسوی «اتحادیة بینالملل ارتباطات دور»، درمقر این اتحادیه در ژنو، تشکیلشد.
نشستهای مشورتی دیگری نیز دربارة فعالیتها و اقدامهای مربوط به برخی از خط عملهای موردنظر، در ماه اکتبر 2006، ازسوی «یونسکو»، در مقر این سازمان در پاریس، برگزار خواهند شد، که دراینجا زمان برگزاری و مشخصات آنها، ذکر میشوند:
1- نشست مشورتی مربوط به خط عمل شمارة 3، در زمینة «دسترسی به اطلاعات و معرفتها» در تاریخ 16 اکتبر 2006.
2- نشست مشورتی راجع به خط عمل شمارة 10، درمورد «ابعاد اخلاقی جامعة اطلاعاتی»، درتاریخ 17 اکتبر 2006
3- نشست مشورتی مربوط به خط عمل شمارة 7، دربارة زیرمجموعة «فراگیری الکترونی»، درتاریخ 18 اکتبر 2006
4- نشست مشورتی راجع به خط عمل شمارة 9، درمورد «رسانهها»، درتاریخ 19 اکتبر 2006
5- نشست مشورتی مربوط به خط عمل شمارة 7، دربارة زیر مجموعة «علم الکترونی»نیزقراراست در تاریخ 22 اکتبر 2006، با سرپرستی «یونسکو»، در هتل «هوآرون» در پکن،پایتخت چین، برگزار گردد.
با توجه به امکانات دسترسی اینترنتی به گزارشهای برگزاری نشستهای مشورتی مربوط به خط عملهای مختلف پیگیری و اجرای هدفهای اجلاسهای عالی ژنو و تونس، خلاصهای از برخی از گزارشهای منتشر شدة نشستهای مذکور، دراینجا، ارائه میشوند. (11)